Ung thư tuyến tụy là bệnh mà khối u ác tính xuất phát từ biểu mô của tuyến tụy. Triệu chứng thường gặp nhất là vàng da không đau đớn. Phẫu thuật là phương pháp chủ yếu trong điều trị UT tuyến tụy.
Các phương pháp chẩn đoán ung thư tuyến tụy bao gồm chụp X-quang dạ dày- tá tràng, chụp cắt lớp vi tính, chụp siêu âm để bổ trợ lẫn nhau, được dùng để định vị vị trí tổn thương mà chọc kim nhỏ qua da để lấy sinh thiết.
Phương pháp chẩn đoán cơ bản là siêu âm, trên hình ảnh siêu âm có thể nhìn thấy hình ảnh u tụy, hình ảnh giãn đường mật. Trong khi đó, chụp cắt lớp vi tính chỉ thấy u 50% nhưng rõ hơn siêu âm về các hình ảnh hạch to; xâm lấn mạch máu; xâm lấn xung quanh u để đánh giá được khả năng cắt bỏ u. Chụp đường mật và tụy qua nội soi ngược dòng có thể có giá trị nếu chụp cắt lớp vi tính và siêu âm thấy khả nghi, không chắc chắn.
Siêu âm: Là phương pháp chẩn đoán cơ bản được thực hiện ngay sau khi bệnh nhân có các triệu chứng vàng da, đau bụng, chướng bụng. Với siêu âm, có thể đồng thời phát hiện UT tuyến tụy vừa có thể phát hiện các khối u ở gan và khối u ngoài ống mật.
Chụp CT: Chụp CT cắt lớp từng tầng mỏng ở tuyến tụy và quét tăng cường đóng vao trò quan trọng trong chẩn đoán ung thư tụy. Phương pháp này thường được tiến hành sau khi siêu âm phát hiện hoặc nghi ngờ có tổn thương ở tuyến tụy.
Nội soi mật tụy ngược dòng (ERTC): Đây là thủ thuật cho phép bác sĩ kiểm tra các ống dẫn mật và các ống tụy được thực hiện phổ biến nhằm khảo sát tổn thương nghi ngờ ở ống mật hoặc tuyến tụy. Nội soi mật tụy ngược dòng được khuyến cáo tiến hành cho các bệnh nhân có các triệu chứng gợi ý ung thư tuyến tụy hoặc có những kết quả bất thường từ các xét nghiệm máu hoặc những xét nghiệm hình ảnh như: siêu âm, CT Scanner, MRI.
Nội soi siêu âm (EUS): Nội soi siêu âm có ưu điểm phát hiện ra những tổn thương nhỏ, từ đó cải thiện đáng kể tỷ lệ bệnh nhân được chẩn đoán phát hiện sớm.
Kim nhỏ chọc hút tế bào (FNA): Đây là phương pháp có hiệu quả đặc biệt cao trong chẩn đoán UT tuyến tụy. Thường kết hợp với kiểm tra kháng nguyên khối u (CA19-9), kiểm tra phát hiện đột biến gen k-ras, giúp nâng cao độ nhạy bén trong chẩn đoán ung thư tuyến tụy.
Dấu hiệu bất thường cảnh báo ung thư tuyến tụy.
Hầu hết những người khi được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tụy thì bệnh đã ở vào giai đoạn phát triển và tiên lượng chỉ có thể sống được thêm 5 năm. Trong những năm gần đây, số bệnh nhân ung thư tuyến tụy tăng cao, khiến nhiều người thắc mắc: Liệu có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư này hay không? Câu trả lời là có.
Vị trí và sơ đồ cấu tạo của tuyến tụy
Nằm giữa dạ dày, gan và ruột, tuyến tụy chỉ dài 10-15cm, có hình dạng như con nòng nọc. Trong đó, “đuôi” của tuyến tụy là tế bào sản xuất insulin, và các khối u ở đoạn này thường là các khối u nội tiết. Chúng dễ chẩn đoán hơn nhưng các ca này rất hiếm. Còn ở “đầu” tuyến tụy là những tế bào sản xuất enzym tiêu hóa và các khối u ở đoạn này được gọi là khối u ngoại tiết. Dạng u này phổ biến nhất trong ung thư tuyến tụy và việc phát hiện cũng khó khăn hơn.
- Bệnh tiểu đường, đặc biệt là nếu xảy ra đột ngột. Gần đây, bệnh viện Mayo Clinic, Hoa Kỳ công bố một kết quả nghiên cứu khá bất ngờ rằng 40% bệnh nhân ung thư tuyến tụy trước khi phát hiện được khối u thì đã mắc bệnh tiểu đường được 1-2 năm. Các nhà nghiên cứu cho rằng bệnh tiểu đường phát triển là do các khối u này nhưng không phát hiện được. Vấn đề là bệnh tiểu đường hiện khá phổ biến và phần lớn biến chứng tiểu đường không phải là ung thư tuyến tụy, do đó các bác sĩ đang cố gắng tìm ra giải pháp sàng lọc.
- Vàng da hoặc mắt. Chỉ cần một khối u rất nhỏ có thể chặn các ống dẫn mật trong đầu tuyến tụy, làm cho mật ứ lại, gây ra vàng da.
- Ngứa da lòng bàn tay, bàn chân. Tác dụng phụ ít được biết đến của vàng da là bàn tay và bàn chân ngứa. Đó là do da phản ứng với bilirubin, một sắc tố mật màu nâu vàng gây ra vàng da.
- Mất cảm giác thèm ăn. Một nghiên cứu ở Italia nhận thấy rằng, trước khi phát hiện ra khối u tuyến tụy từ 6-8 tháng, bệnh nhân đột nhiên cảm thấy chán ăn và thường thấy no mặc dù khi ăn rất ít.
- Thay đổi khẩu vị. Cũng trong nghiên cứu của các nhà khoa học Italia nói trên, một số bệnh nhân được khảo sát nói rằng bỗng dưng họ không còn thích hương vị của cà phê, rượu và thuốc lá, thậm chí còn cảm thấy “ghê” những mùi vị này.
- Đau bụng. Bệnh nhân ung thư tuyến tụy cho biết đó là những cơn đau kiểu gặm nhấm chứ không phải là đau nhói hay đau dữ dội, nó có xu hướng đẩy ra phía sau lưng. Một đặc trưng khác là cảm giác đau biến mất khi cúi người về phía trước.
- Túi mật phình to. Ống mật bị tắc nghẽn gây vàng da đồng thời cũng có thể khiến túi mật phì đại. Hiện tượng này có thể nhìn thấy trên các xét nghiệm hình ảnh, thậm chí có trường hợp bác sĩ cảm thấy được khi thăm khám.
- Phân lỏng, có mùi. Khi một khối u tuyến tụy chặn đường đi của các enzym tiêu hóa đến ruột, kết quả là cơ thể không có khả năng tiêu hóa chất béo. Vì vậy, người bệnh có thể đi ngoài phân lỏng, có mùi kinh khủng, kết quả của các chất béo dư thừa. Đặc biệt, các chuyên gia cho biết triệu chứng này là dấu hiệu sớm nhưng thường bị bỏ qua .
- Phân có màu sậm. Chảy máu trong ruột non gây ra triệu chứng này.
- Đột ngột giảm cân không rõ lý do. Nhiều người vẫn nghĩ rằng nếu giảm cân liên quan đến ung thư thì đó là loại ung thư liên quan đến gan, nhưng điều này có thể xảy ra vì thiếu men tụy, cơ thể không thể hấp thụ được chất béo nên dễ giảm cân.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét