Sơ cấp cứu - Khi bị dị vật trong họng

Thủ thuật sơ cứu Heimlich khi bị hóc dị vật.

Nghẹt thở! Xảy ra khi dị vật bị mắc nghẹn trong cổ họng hay khí quản bị ngăn chặn dòng thông khí, bạn cần phải biết thủ thuật sơ cứu Heimlich để có thể tự cứu bản thân và cứu những người thân trong gia đình.

Thủ thuật sơ cứu Heimlich (đẩy bụng) là thủ thuật dùng để cấp cứu khi dị vật lọt vào đường thở và choán gần hết diện tích của đường thở chỉ trong vài giây. Nguyên tắc của Heimlich là tạo một lực tác động mạnh và đột ngột vào hai buồng phổi bằng cách vỗ từ lưng hoặc ép vào cơ hoành để tạo ra một áp lực lớn đột ngột trong đường hô hấp, đẩy dị vật ra ngoài. Ban đầu nghẹt thở thường khiến ta bất ngờ và nếu được xử lý kịp thời bằng kiến thức học được có thể cứu sống được một ai đó. Hãy đọc phương pháp sơ cứu Heimlich theo các bước đơn giản sau:

1. Xác định nạn nhân có phải bị nghẹt thở hay không:

Nạn nhân bị ngạt thở thường đặt hai tay của họ lên cổ và khuôn mặt thể hiện sự hoảng sợ và tuyệt vọng. Họ sẽ cảm thấy khó thở hoặc không có khả năng nói chuyện như thể đang bị tắc hoàn toàn đường dẫn khí (không khí không vào được trong phổi). Điều này có nghĩa rằng nạn nhân không thể trả lời khi bạn hỏi họ có ổn hay cần giúp đỡ không, mà họ chỉ có thể gật đầu. Nguyên nhân mắc nghẹn có thể do thức ăn, tổn thương do những vết thương bị sưng tấy hay phản ứng dị ứng nghiêm trọng.

Dưới đây là những triệu chứng phổ biến khi bị nghẹt thở hoàn toàn ở đường dẫn khí:

• Không thở được hay thở một cách khó khăn
• Không thể nói chuyện được hoặc nói không rõ ràng
• Thở ồn ào
• Không ho mạnh được
• Móng tay và môi chuyển sang màu xanh hoặc nâu sẫm, khuôn mặt xám tái lại do thiếu oxy
• Nắm chặt cổ họng bằng cả hai tay (dấu hiệu thường thấy khi bị nghẹt thở)
• Không tỉnh táo

2. Ngay lập tức trấn an nạn nhân rằng đã có bạn giúp đỡ:

Bạn có thể yêu cầu sự giúp đỡ khẩn cấp sau khi đã cố gắng giúp nạn nhân. Nếu có nhiều người ở xung quanh, hãy nhờ họ giúp đỡ hỗ trợ nạn nhân.

3. Giữ nạn nhân ở tư thế đứng:

Bạn cũng có thể thực hiện phương pháp này ở tư thế ngồi nếu nạn nhân quá nặng hoặc đang ở một không gian hẹp như trên máy bay. Hãy chắc chắn đủ khoảng rộng để thực hiện các vận động của phương pháp này.

4. Không thổi trước khi thực hiện phương pháp Heimlich:

Mặc dù được khuyến cáo nhiều ở một số lớp học sơ cứu nhưng nó vẫn thường là nguyên nhân khiến cho dị vật trôi xuống khí quản.

5. Đứng phía sau nạn nhân:

Nếu nạn nhân ngất xỉu hoặc không tỉnh táo, hãy đứng dạng hai chân tạo thành hình "ghế ba chân" giúp bạn thực hiện nhịp nhàng và ổn định để dị vật nhanh chóng rơi ra ngoài.

• Đứng ra sau nạn nhân. Vòng tay qua bụng nạn nhân (dạ dày).
• Lấy tay trái nắm chặt lấy cổ tay phải. Đặt ngón tay cái ở vị trí dạ dày của nạn nhân.
• Đặt tay bên trái lên ngay trên vị trí rốn và dưới xương ức của nạn nhân.
• Dùng tay trái nắm chặt lấy cổ tay phải. Tránh để ngón tay cái chọc thẳng vào cơ thể nạn nhân, gây thương tích cho nạn nhân.

6. Thực hiện phương pháp Heimlich, có tên gọi khác là đẩy bụng:

• Dùng sức kéo mạnh nạn nhân từ phía dưới lên trên, ép mạnh tay vào bụng nạn nhân rồi thực hiện đẩy nhanh chóng. Thực hiện chuyển động cơ thể hình chữ "J" - sau đó lại kéo lên.
• Thực hiện các cú đẩy nhanh và mạnh như thể bạn đang cố nâng nạn nhân lên cao ở tư thế này.
• Thực hiện động tác đẩy bụng liên tục. Lặp lại cho đến khi nào dị vật rơi ra. Nạn nhân sẽ ho khi dị vật bị tắc ở đường dẫn khí ra nếu vận động này thành công.
• Hãy sử dụng ít sức hơn nếu nạn nhân là trẻ em.
• Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy ngừng ngay phương pháp đẩy bụng này. Chú ý rằng điều này có thể xảy ra khi dị vật không thể ra được.

7. Kiểm tra lại nếu nạn nhân thở bình thường:

Ngay khi dị vật ra khỏi đường dẫn khí, mọi người có thể thở bình thường trở lại. Nếu chưa thở bình thường thì tiếp tục thực hiện động tác đẩy bụng.

8. Gọi hỗ trợ ngay lập tức nếu bạn không thể giúp dị vật ra khỏi cổ họng nạn nhân:

Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy ngừng đẩy bụng:

• Gọi ngay dịch vụ khẩn cấp. Yêu cầu được hỗ trợ ngay lập tức. Nhiều người sẽ làm việc này để tiết kiệm thời gian.
• Tìm cách thông đường thở của nạn nhân (kiểm tra miệng và nhìn thật kỹ xem có thể đánh bật dị vật ra ngoài không) và hô hấp nhân tạo (CPR).
• Liên tục quan sát nạn nhân. Vì sự sống của họ bị đe dọa và có thể ngừng thở bất cứ lúc nào. Tiếp tục tiến hành hô hấp nhân tạo để kéo dài sự sống cho họ.

Tham khảo thêm video dưới đây:

(Theo Wiki How)