Sơ cấp cứu - 5 tình huống bạn cần phải đến phòng cấp cứu ngay lập tức!

Có thể đó là khi bạn có một cơn đau kỳ là ở quai hàm hoặc khi bạn bị đau rát đầu, hay cũng có khi đơn giản chỉ là bạn cảm thấy không khỏe. Khi bất cứ vấn đề nào xảy ra với cơ thể của bạn, bạn không thể biết được đó chỉ là vấn đề thông thường, cần đi khám hay là một vấn đề nghiêm trọng cần được cấp cứu.

Nhiều người còn nghĩ rằng, họ còn đủ trẻ, đủ khỏe mạnh do vậy, không có lý do gì khiến họ phải đi cấp cứu cả. Nhưng, bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra, từ một chấn động, viêm ruột thừa hay thậm chí là cơn đột quỵ, cũng có thể xảy ra với bất kỳ người khỏe mạnh nào, ở bất cứ độ tuổi nào.

Dưới đây là 5 tình huống bạn cần phải được đưa đến phòng cấp cứu ngay lập tức.

1/ Bạn cảm thấy đau âm ỷ ở ngực và thường bị hụt hơi, khó thở:

Vấn đề có thể xảy ra: Một cơn nhồi máu cơ tim.

Tất cả mọi người đều biết rằng, một cơn đau ngực khiến bạn có cảm giác như ngực mình bị nghiền nát chính là dấu hiệu điển hình của một cơn nhồi máu cơ tim. Nhưng đó không phải là dấu hiệu duy nhất. Các dấu hiệu của cơn nhồi máu cơ tim ở phụ nữ có thể sẽ tinh tế và khó phát hiện hơn. Hậu quả là, những phụ nữ trẻ đôi khi sẽ bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo sớm của cơn nhồi máu cơ tim, thậm chí còn nhầm lẫn cơn đau do nhồi máu cơ tim với tình trạng khó tiêu hoặc trào ngược axit.

Để tránh việc nhầm lẫn và bỏ qua giai đoạn can thiệp kịp thời, bạn nên thận trọng và theo dõi các dấu hiệu sau: tăng áp lực ở vùng ngực khiến bạn khó chịu (vị trí khó chịu không hẳn là nằm chính giữa ngực, đây là dấu hiệu điển hình nhưng không phải ai cũng có dấu hiệu này), hoặc các triệu chứng khác, không liên quan đến đau ngực như khó chịu ở một hoặc cả 2 bên cánh tay, buồn nôn, chóng mặt.
Đây là những dấu hiệu cảnh báo sớm cơn nhồi máu cơ tim thường gặp ở nữ giới, theo như kết quả của một nghiên cứu đăng trên tạp chí JAMA Internal Medicine. Vã mồ hôi lạnh, khó thở, đau lưng, cổ, vai hoặc hàm cũng có thể là triệu chứng sớm của nhồi máu cơ tim.

Nên làm gì: Bất cứ khi nào bạn nghi ngờ cơn nhồi máu có tim, hãy đến phòng cấp cứu của cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi xe cấp cứu. Khi xe cấp cứu đến, bạn có thể sẽ được tiến hành đo điện tâm đồ và sử dụng aspirin hoặc các biện pháp điều trị khác trên đường đến bệnh viện.

Bạn không nên đi khám như thông thường tại các phòng khám trong trường hợp này bởi các bác sỹ tại phòng khám thông thường sẽ không thể tiến hành các xét nghiệm cần thiết để lượng giá tim của bạn được.

2/ Bạn bị đau bụng nặng hơn so với bình thường:

Vấn đề có thể xảy ra: Viêm ruột thừa hoặc u nang buồng trứng.

Đau bụng có thể có rất nhiều nguyên nhân, từ việc ăn một loại đồ ăn lạ cho đến những bệnh mãn tính như viêm loét đại tràng, và điều này khiến cho bạn khó mà biết được khi nào đau bụng cần đi cấp cứu.

Phức tạp hơn, không phải lúc nào cơn đau bụng do viêm ruột thừa cũng xảy ra ở vùng bụng dưới, bên phải. Bạn cũng có thể bị đau bụng quanh rốn, buồn nôn, mất cảm giác ngon miệng hoặc cảm thấy bụng khó chịu khi di chuyển.

Tất cả những dấu hieuẹ này đều cho thấy niêm mạc bụng của bạn bị kích thích và có thể là dấu hiệu của một vấn đề gì đó rất nghiêm trọng đang xảy ra. Cơn đau lúc đầu có thể sẽ âm ỉ nhưng càng về sau sẽ càng đau nhói và nghiêm trọng hơn, đau đến mức bạn chưa bao giờ bị đau như vậy. Một khối u nang buồng trứng lớn cũng có thể tạo ra cảm giác tương tự ở vùng bụng.

Những dấu hiệu khác gợi ý u nang buồng trứng đó là: đau vùng chậu ở một hoặc cả hai bên, lan dần ra vùng thắt lưng hoặc đùi. Một khối u nang buồng trứng lớn sẽ làm tăng nguy cơ bị xoắn buồng trứng của bạn và làm ngăn chặn dòng máu chảy tới nuôi dưỡng buồng trứng. Khối u nang cũng có thể sẽ bị vỡ và gây xuất huyết trong.

Nên làm gì: Nếu bạn bất ngờ bị đau bụng và cơn đau ngày càng dữ dội hơn, nếu cơn đau khiến bạn không thể ngồi, đi lại, ăn uống được hay nếu cơn đau lan xuống vùng bụng dưới hoặc đi kèm với sốt, nôn mửa,  hãy đến phòng cấp cứu ngay.

3/ Bạn có vết khâu tại vùng đầu:

Vấn đề có thể xảy ra: Một chấn thương đầu, thậm chí là nghiêm trọng hơn.

Cho dù vết khâu đó là do bạn bị ngã và đụng đầu vào đâu đó hay do bạn bị một quả bóng bay vào đầu, thì bạn cũng không nên coi thường những chấn thương tại vùng đầu. Tùy thuộc vào triệu chứng cụ thể của bạn, bác sỹ có thể sẽ loại trừ các nguyên nhân hiếm gặp nhưng nghiêm trọng có thể xảy ra như chảu máu não.
Các bác sỹ cũng sẽ nhận định xem bạn có bị chấn thương (concussion) tại đầu không. Nếu bạn bị mất ý thức, nôn mửa lặp đi lặp lại và đau đầu ngày càng dữ dội hơn, thì đó là dấu hiệu cho thấy bạn cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Tuy nhiên, bạn cũng cần được lượng giá nếu bạn vừa bị va đập vào đầu để xem bạn có xuất hiện các dấu hiệu về thần kinh, như chóng mặt, ảnh hưởng đến thị lực hoặc khả năng giữ thăng bằng hay không, do dù cú va đập lớn hay nhỏ.
Nên làm gì: Nếu bạn vừa bị chấn thương vùng đầu, cho dù bạn vẫn cảm thấy ổn, thì bạn cũng nên đến phòng cấp cứu. Nếu bạn bị đau đầu dữ dội, đau cổ, có dịch hoặc máu chảy ra từ mũi hay nếu bạn cảm thấy lú lẫn hoặc buồn ngủ, bạn cũng nên được khám và đánh giá.

Nếu bạn vừa bị va đập vào đầu và bị chóng mặt, mất thăng bằng, thì rất có thể bạn đã bị chấn thương đầu, nhưng trường hợp này không nhất thiết phải đi cấp cứu ngay lập tức. Bạn chỉ cần tới khám bác sỹ trong vòng 12 giờ sau khi chấn thương để được lượng giá đầy đủ.

4/ Bạn có một vết cắt và máu chảy ra xối xả:

Vần đề cần làm: Khâu vết thương

Những vết cắt kiều này có thể xảy ra bất cứ khi nào, ví dụ như khi bạn đang cắt cà chua làm salad chẳng hạn. Kể cả những vết cắt rất nhỏ cũng có thể khiến bạn chảy rất nhiều máu. Nếu không phải là bác sỹ, thì rất khó để bạn có thể biết được vết thương nào cần khâu và vết thương nào không.

Những vết cắt sâu có thể để lại hậu quả là tổn thương thần kinh hoặc gân và tất nhiên, nếu máu chảy ra xối xả thì đó chắc chắn là một trường hợp cần đi cấp cứu. Khâu vết thương sẽ hạn chế tối đa tình trạng để lại sẹo và nhân viên phòng cấp cứu cũng sẽ giúp bạn rửa vết thương tránh nhiễm trùng. Ngoài ra, bạn cũng sẽ được tiêm phòng uốn ván nếu 5 năm trở lại đây bạn chưa tiêm vaccine loại này.

Nên làm gì: Tạo ra áp lực trực tiếp (ví dụ như dùng khăn ấn chặt) vào vết thương trong vòng 10 phút. Sau 10 phút nếu vết thường vẫn chảy máu, hoặc nếu vết thương sâu vào vùng cơ, xương, mỡ dưới da, hay nếu bạn đã mất cảm giác và mất cử động ở vùng bị thương, thì bạn nên tới phòng cấp cứu ngay lập tức.
Bạn cũng nên được chăm sóc y tế nếu vết thương đã ngừng chảy máu, nhưng cạnh vết thương lởm chởm hoặc có lỗ hổng, nếu vết thương ở trên mặt hoặc nếu bạn không tự rửa vết thương được.

Nếu bạn có một vết thương đã được rửa sạch, nhưng lại không cầm máu được vết thương, và bạn không biết là vết thương có cần phải khâu hay không thì bạn cũng có thể đến phòng cấp cứu, để tiết kiệm thời gian và không phải chờ đợi.

5/ Bạn bị đau đầu dữ dội, đau nhất từ trước đến giờ.

Vấn đề có thể xảy ra: Đột quỵ hoặc phình và vỡ mạch máu.

Những người đã bị phình mạch trong não thường sẽ phàn nàn về những cơn đau đầu dữ dội, mà theo như họ tả đó là cơn đau dữ dội nhất mà họ đã từng trải qua. Cơn đau thường khởi phát rất bất ngờ và đó có thể là dấu hiệu cho thấy, bạn đã bị xuất huyết ở bên trong não.

Bạn cũng sẽ không thể suy nghĩ một cách rõ ràng được, vụng về khi nói hoặc gặp phải các vấn đề về thị lực, nhai nuốt hoặc di chuyển. Những triệu chứng này có thể cho thấy bạn bị chảy máu ở trong não hoặc có thể bị tắc mạch não (hay còn gọi là đột quỵ do thiếu máu cục bộ).

Nên làm gì: Nếu bạn cảm thấy có bất cứ cơn đau đầu nào khác biệt (đau dữ dội hơn bình thường, đau đi kèm với chóng mặt, buồn nôn) thì bạn nên tới phòng cấp cứu ngay. Bạn càng được điều trị sớm bao nhiêu, càng tốt bấy nhiêu. Kể cả khi đó là dấu hiệu giả, thì bạn cũng không nên xấu hổ.

Chuẩn bị cho một trường hợp cấp cứu:

Biết được bạn sẽ cần phải làm gì trong các trường hợp cấp cứu chính là nguyên tắc sống còn. Kế hoạch cấp cứu gồm có:

Gọi cấp cứu: Nếu bạn không thể di chuyển, bạn chảy máu dữ dội hoặc nếu bạn có những dấu hiệu của cơn nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ, bạn sẽ cần gọi một xe cứu thương. Nhân viên y tế trên xe cứu thương có thể sẽ cung cấp cho bạn sự chăm sóc cần thiết trên đường đén bệnh viện và xác định được bệnh viên nào là tốt nhất cho bạn.

Nhờ ai đó đưa đi cấp cứu: Nếu bạn không có các dấu hiệu trên hoặc nếu bạn vẫn có thể di chuyển được, bạn có thể nhờ ai đó (một người bạn, gọi một chiếc taxi) để đưa bạn đến bệnh viện. Không nên tự điều khiển các phương tiên giao thông, nếu bạn nghi ngờ mình cần được cấp cứu. Nếu không nhờ được ai, bạn nên gọi xe cứu thương.

Đến bệnh viện gần nhất: Trong trường hợp bạn nhờ người hoặc tự bắt xe taxi đi cấp cứu, hãy ưu tiên các bệnh viện gần nhất. Tại đó, nếu không đủ điều kiện, các bác sỹ tại đây vẫn có khả năng giữ cho bạn ở trong tình trạng ổn định nhất có thể và sẽ giúp bạn chuyển sang viện khác, nếu cần.

Có một danh sách: Nếu bạn bất tỉnh và không phản ứng lại với các câu hỏi của nhân viên cấp cứu, họ có thể sẽ tìm và lấy ví của bạn để có được thông tin cần thiết. Do vậy, bạn nên có một danh sách các loại thuốc bạn đang dùng cùng với số điện thoại liên lạc của người thân, phòng trường hợp cần thiết. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng một ứng dụng trên điện thoại, để các thông tin cá nhân của bạn vẫn có thể hiện ra ở màn hình chờ điện thoại, trong trường hợp điện thoại của bạn có mật khẩu và nhân viên y tế chắc chắn, không thể mở điện thoại và lấy thông tin của bạn.

(Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Health)

Cấp cứu các tai nạn thường gặp:

Tết là thời gian các bé nhỏ có nhiều thời gian nghỉ ở nhà nhất. Và thời gian này, người lớn cũng rất bận rộn với công việc chuẩn bị Tết. Do đó, khả năng các tai nạn như phỏng, té, nuốt trúng hạt trái cây...xảy ra so với thường ngày là cao hơn khá nhiều.

Một chút thời gian dành cho các kiến thức sơ cấp cứu các tai nạn này thiết nghĩ là cần thiết cho mỗi gia đình.

1.Dị vật hầu họng :

Dị vật đường thở là một cấp cứu nội – ngoại khoa, do đó việc tiến hành cấp cứu càng nhanh càng tốt, trong đó việc sơ cứu ban đầu có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Tuy nhiên các cấp cứu ban đầu này chỉ áp dụng trong trường hợp tối khẩn cấp vì nếu không cấp cứu ngay người bệnh sẽ tử vong.

Tình huống xảy ra: Khi trẻ ăn nhanh, nuốt vội hay vừa ăn vừa nói thì khả năng bị di vật đường thở là rất cao. Các hạt trái cây thường bị hóc trúng là hạt đậu phụng, hạt saboche, hạt dưa, viên thuốc, sặc bột cháo sữa.Cũng có trường hợp bé chơi nhét hòn bi vào mũi làm hòn bi tuột sâu vào trong mũi.

Biểu hiện của bệnh:

Trẻ đang ngậm hoặc đang ăn đột nhiên ho sặc sụa, tím tái, ngạt thở trong chốc lát, vã mồ hôi, có khi đái ỉa cả ra quần. Đó là hội chứng xâm nhập xảy ra khi dị vật qua thanh quản, niêm mạc bị kích thích, chức năng phản xạ bảo vệ đường thở của thanh quản được huy động để tống dị vật ra ngoài.

Sau quá trình này, có thể bệnh nhân sẽ tử vong do ngạt thở, nhưng cũng có thể dị vật được đẩy ra ngoài, bệnh nhân trở về bình thường. Do đó, các cách cấp cứu ban đầu này chỉ áp dụng trong trường hợp tối khẩn cấp vì nếu không cấp cứu ngay người bệnh sẽ tử vong.

Khi gặp trường hợp này , cha mẹ cần phải thật bình tĩnh, quan sát nhanh bé, nếu tình trạng tím tái ngày bé ngày càng diễn tiến xấu thì các biện pháp sau đây nên được thực hiện:

-Đối với dị vật là chất lỏng (sữa, bột…): nhanh chóng khai thông đường thở, ngay lập tức nắm 2 cổ chân trẻ đưa lên cao, đầu hướng xuống dưới, tay kia vỗ mạnh lưng trẻ để làm trẻ khóc mạnh lên.

-Đối với dị vật không phải chất lỏng: tùy theo độ tuổi của bệnh nhân mà tiến hành làm nghiệm pháp Hemlich ở các tư thế khác nhau.
Với trẻ dưới 1 tuổi, cấp cứu đầu tiên khi bị ngạt là nên thổi ngược lại vì nếu làm nghiệm pháp Hemlich có thể gây ra chấn thương bụng.

Với trẻ lớn hơn 1 tuổi thực hiện nghiệm pháp Hemlich ở tư thế nằm

Với trẻ lớn hoặc người lớn thực hiện nghiệm pháp Hemlich ở 3 tư thế đứng, ngồi, hoặc nằm.

Hemlich tư thế nằm: đặt bệnh nhân nằm ngửa, đầu thấp, nghiêng sang 1 bên, 2 bàn tay người cứu nạn chồng lên nhau đè ngay vùng thượng vị, rồi ấn mạnh theo hướng đầu bệnh nhân, làm nhịp nhàng (ấn 4-5 cái 1 lần) để ép phổi với hy vọng không khí trong phổi được tống ra đồng thời đẩy cả dị vật ra ngoài thanh môn.

Hemlich ngồi hoặc đứng: người cứu nạn đứng sau lưng nạn nhân, đưa tay ra trước qua hông đặt trước vùng thượng vị, 2 tay chồng lên nhau, cho lưng nạn nhân dựa vào ngực người cứu nạn, sau đó ép mạnh vùng thượng vị nạn nhân từng đợt (ép 4-5 cái 1 lần).

 

Nếu nghiệm  pháp Hemlich 3 lần không thành công, lập tức hô hấp nhân tạo ngay với hy vọng đẩy dị vật xuống để đường thở phần nào được lưu thông. Đồng thời ngay cùng lúc đó nên gọi khẩn cấp dịch vụ cấp cứu y tế 115.

Những sai lầm nên tránh khi trẻ hít sặc:

- Móc cho ói vì dễ gây sắc thêm cho bé và gây viêm phổi hít.

- Cố gắng móc dị vật bằng tay làm dị vật di chuyển vào sâu hơn, gây khó thở hơn ho bé

- Chuyển ngay tới trung tâm y tế trong tình trạng bé tím tái nặng do ngạt thở mà không làm thủ thuật như trên.

2.Dị vật đường tiêu hóa: 

Trẻ nuốt phải các vật không tiêu hóa được, thường gặp là đồng xu, viên bi, nút chai, nắp chai,  kim găm, kim băng, kẹp tóc.

Xử trí:

Các dị vật nếu không phải là vật sắc nhọn, góc cạnh thì thông thường chỉ cần theo dõi phân của bé trong 24-36 giờ xem dị vật có ra theo phân hay không.

Các dị vật sắc nhọn như kim, pin, tăm... thì bắt buộc phải được thoe dõi tại bệnh viện đề phòng các dị vật này làm thủng ruột, thường biểu hiện qua các triệu chứng đau bụng, tiêu phân máu.

3. Phỏng:

Nguyên nhân phỏng thì thì rất đa dạng nhưng phần lớn (>70%) là do phỏng với chất lỏng nóng như nước sôi, lửa bếp, nước quá nóng trong vòi tắm, phỏng do bàn ủi, do điện giật hay rờ vào ổ cắm điện….trong đó khỏang 1/3 trẻ phải nhập viện do vết phỏng sâu và nhiễm trùng.
Phỏng không chỉ là 1 tai nạn ngòai da mà trong những trường hợp nặng, sẽ gây ra các rối lọan lan rộng trong cơ thể khiến cơ thể suy sụp dẫn đến tử vong.

Dù có nhiều tiến bộ trong công tác điều trị phỏng nhưng tỷ lệ tử vong ở trẻ phỏng nặng vẫn còn cao (khoảng 7% các trường hợp nhập viện). Ngòai ra, di chứng sau phỏng gây sẹo co rút, khủng hỏang tâm lý cho bé vẫn là một vấn đề rất lớn và nan giải cho cả nhân viên y tế và gia đình.

Do đó, khi bé bị phỏng, các bước cơ bản xử trí ở nhà nên được tiến hành để tránh làm nặng thêm vết phỏng.

Khi trẻ bị phỏng, người nhà cần bình tĩnh, không la hét làm bé hỏang sợ mà cần phải rửa hoặc ngâm vết phỏng của bé vào nước lạnh khỏang 10-15 phút.

Nếu phỏng do hóa chất thì nên rửa dưới vòi nước sạch chảy nhẹ để làm trôi bớt và làm lõang lượng hóa chất trên da. Tuyệt đối không thoa kem đánh răng, nước mắm, rượu trắng hay các loại thuốc thảo dược không rõ nguồn gốc vào vết phỏng vì sẽ gây kích ứng vùng da phỏng đang bị tổn thương và làm nặng hơn vết phỏng.

Đối với các vết phỏng nhẹ và nông độ 1, 2 thì sau khi ngâm rửa với nước sạch người nhà  có thể thoa các loại pommade dùng trong phỏng hiện có trên thị trường như dầu mù u, Biafine, Silverin , sau đó băng lại với gạc sạch để giúp vết phỏng mau lành.

Nếu bé quá đau đớn thì có thể cho bé uống thuốc giảm đau paracetamol (biệt dược Hapacol 150mg, 250mg hoặc Efferalgan 150mg, 250mg) với liều từ 10-15mg/kg trước khi đưa đi. Còn đối với các vế phỏng độ 2 sâu, độ 3,4 thì bắt buộc phải nhập viện để nhân viên y tế điều trị.

Muốn tránh phỏng cho trẻ, phải làm gì?

-Không để trẻ nhỏ gần bồn tắm một mình, vì nươc nóng có thể làm phỏng rất nhanh, chỉ trong vài giây.

-Cấm trẻ nhỏ không lại gần lò bếp, lò sưởi hay bàn ủi.

-Không cho trẻ chơi những đồ bật lửa hút thuốc hay hộp quẹt.

-Không cho trẻ lại gần chỗ nấu cà-phê bằng điện hay đồ ăn có dây điện lòng thòng vì trẻ thích dựt giây điện làm đổ nước nóng vào người.

-Ổ cắm điện nên đặt trên cao và che chắn kỹ.

4. Chấn thương sọ não:

Chấn thương sọ não ở trẻ em thường do bất cẩn trong sinh hoạt (chiếm 60% trường hợp), thường gặp nhất là té cầu thang, té giường, té võng hay do người lớn bồng ẵm tuột tay.

Các lý do tiếp theo là té xe đạp, tai nạn giao thông, vật nặng va đập trúng đầu. CTSN thường gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái do hiếu động hơn, đa số ở lứa tuổi 1-6. Trẻ càng nhỏ càng dễ bị CTSN do phần đầu còn to và nặng, thường rơi xuống trước, các bé lại chưa có khả năng điều chỉnh tư thế cân bằng khi ngã.

CTSN nhẹ nhất là tụ máu dưới da đầu, thường gọi là u đầu hay sưng da đầu. Khi sờ sẽ thấy một cục nhỏ mềm dưới da đầu. Khối u sẽ tự tan sau vài ngày đến vài tuần. Nặng hơn là các tổn thương ở xương sọ như nứt xương, lõm sọ hay vết thương sọ não. Trầm trọng hơn là các thương tổn trong hộp sọ như máu tụ ngoài hay dưới màng cứng, dập não.

Nếu chấn thương nhẹ, bé hoàn toàn tỉnh táo, không có dấu hiệu gì lạ thì cha mẹ có thể chăm sóc bé tại nhà, nhưng cần theo dõi chặt chẽ mỗi hai giờ một lần trong suốt 24 giờ đầu tiên.

Không phải tất cả các trường hợp té đều cần phải chụp Xquang hay CTScan sọ kiểm tra. Tuy nhiên các trường hợp té ở trẻ nhỏ đều cần được theo dõi cẩn các triệu chứng báo động sau để được xử trí sớm:

- Tình trạng lúc tỉnh lúc mê.

- Ngủ mê kêu không thức dậy.

- Nhức đầu dữ dội.

- Lỗ tai hoặc lỗ mũi chảy nước trong.

- Ói mửa nhiều lần.

- Co giật tay chân.

- Sưng lớn nơi da đầu.

Nếu bé có những dấu hiệu trên hoặc sau té mà bé bất tỉnh ngay thì cần đưa nhanh tới bệnh viện để được bác sĩ thăm khám, tư vấn, nếu cần có thể phải nhập viện theo dõi.

Để tránh những hậu quả nghiêm trọng do CTSN gây ra, các bậc phụ huynh có con nhỏ chú ý những lời khuyên sau đây:

- Trông nom cẩn thận khi trẻ mới biết bò, biết đi.

- Giường nằm của trẻ cần có tấm chắn, dưới chân giường trải nệm để nếu ngã trẻ đỡ bị chấn động.

- Không để trẻ tự ý leo lên gác cao, cửa sổ đang mở hoặc lần bước xuống thang gác.

- Khi chở các trẻ lớn đi xe hai bánh nên đội mũ bảo hiểm cho trẻ.

- Khi xảy ra chấn thương ở đầu cần cho trẻ đi khám ngay. Nếu bác sĩ cho về nhà, trẻ vẫn phải được theo dõi sát theo hướng dẫn trong vòng một tuần.

5.Gãy xương:

Các dầu hiệu gợi ý gãy xương:

-Đau vùng chỗ gãy rất nhiều.

-Thâm tím, sưng nề chỗ gãy

-Mất cử động bình thường vùng xương bị gãy.

Do đó, khi có các dấu hiệu trên, người nhà nên tiến hành sơ cứu ngay vùng chấn thương cho trẻ bằng các bất động với nẹp hoặc bất cứ vật gì dài, phẳng có thể nâng đỡ vùng xương bị gãy (cành cây, giấy cứng của thùng cạc-tông...)

Nguyên tắc chung khi đặt nẹp bất động: Thông thường có thể dùng các miếng gỗ, cành cây dài thẳng bọc vải; sau đó đặt dọc theo chiều dài của chi bị gãy, cuốn băng lại bên ngoài trước khi đưa lên cáng vận chuyển nạn nhân; lưu ý dùng 3 nẹp đặt quanh trục xương và dài hơn các khớp phía trên và phía dưới xương bị gãy.

Nếu bé quá đau đớn thì có thể cho bé uống thuốc giảm đau paracetamol (biệt dược Hapacol 150mg, 250mg hoặc Efferalgan 150mg, 250mg) với liều từ 10-15mg/kg trước khi đưa đi

( BS.CK1 Trương Anh Mậu, khoa ngoại)