Quốc kỳ Vatican: Màu vàng tượng trưng cho sức mạnh tinh thần của Giáo hoàng, và màu trắng đại diện cho sức mạnh vật chất của người. Ở giữa phần trắng là huy hiệu của Tòa thánh
TÌM HIỂU SƠ LƯỢC VỀ TÒA THÁNH VATICAN
TỪ LỊCH SỬ…
Tòa Thánh Vatican có tên chính thức Thành Quốc Vatican – Status Civitatis Vaticanae (tiếng Latin), Stato della Città del Vaticano (tiếng Ý), là một quốc gia có chủ quyền với lãnh thổ gồm một vùng đất được xây tường bao kín.
Với diện tích xấp xỉ 44 hecta (108,7 mẫu Anh). Đây là quốc gia độc lập nhỏ nhất thế giới, nằm trong lòng Thành phố Roma (Ý quốc), quốc ca là bài “Inno e Marcia Pontificale” (tiếng Ý), nghĩa là “Quốc ca và Hành khúc Giáo hoàng”
Quốc gia này được thành lập năm 1929 theo Hiệp ước Latêranô với tư cách là hậu thân của Quốc gia Giáo hoàng, vốn rộng lớn hơn, tồn tại từ năm 756 tới 1870 sau Công Nguyên. Vì được Giám mục Roma (tức Giáo hoàng) điều hành nên Thánh Vatican chính thức là một nền quân chủ. Các quan chức cấp cao nhất của quốc gia đều là giáo sĩ của Giáo hội Công giáo Rôma.
Đây cũng là lãnh thổ có chủ quyền của Tòa Thánh (Latinh: Sancta Sedes, Anh ngữ: Holy See) và là nơi có Điện Tông Tòa (nơi ở của Giáo hoàng) và Giáo triều Roma. Vì thế, dù trụ sở Giáo hội Công giáo theo nguyên tắc là Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô (nhà thờ mẹ của các nhà thờ) nằm ở Roma, ngoài biên giới của quốc gia, nhưng Vatican vẫn được cho là trung tâm giáo quyền của Giáo hội Công giáo Rôma.
Tên Vatican có từ thời xưa, trước khi Kitô giáo ra đời, xuất phát từ tiếng Latin là Mons Vaticanus (Đồi Vatican). Lãnh thổ Vatican là một phần của Mons Vaticanus, và sát kề Cánh đồng Vatican nơi có Đền thờ Thánh Phêrô, Điện Giáo hoàng, Nhà nguyện Sistine, nhiều bảo tàng và nhiều công trình kiến trúc khác. Năm 1929, vùng này tách biệt khỏi thành phố và nằm trên bờ phía tây sông Tiber, đây là vùng mở rộng về sau của thành phố và được bảo vệ khi Giáo hoàng Leo IV cho gộp vào trong bức tường bao quanh thành phố, và sau này được mở rộng thành những bức tường kiểu pháo đài như hiện nay bởi các giáo hoàng Phaolô III, Piô IV và Urbanô VIII.
Hiệp ước Latêranô năm 1929 quy định hình dạng hiện nay của Thành phố được khởi thảo, thực tế đa phần lãnh thổ được đề nghị đều nằm bên trong vòng tường này khiến nó được dùng để định nghĩa ranh giới. Ở một số đoạn biên giới không có tường xây khiến những dãy nhà ở đó trở thành một phần biên giới, và một phần nhỏ biên giới được xây dựng mới ở thời hiện đại.
Lãnh thổ bao gồm Quảng trường Thánh Phêrô, không thể tách rời với phần còn lại của Roma, vì thế mà có một đường biên giới ảo với Ý quốc được quy định chạy dọc giới hạn bên ngoài của quảng trường nơi nó giáp với Piazza Pio XII và Via Paolo VI. Via della Consiliazione nối Quảng trường Thánh Phêrô với Roma qua Ponte Sant’Angelo (Cầu Thiên Thần). Con đường lớn này được Mussolini xây dựng sau khi ký kết Hiệp ước Latêranô.
Theo Hiệp ước Latêranô, một số tài sản của Tòa Thánh nằm trong lãnh thổ Ý, mà nổi tiếng nhất là Castel Gandolfo và Nhà thờ Thánh Phêrô, được trao quy chế lãnh thổ bên ngoài tương tự như đối với các đại sứ quán. Những tài sản đó, rải rác trên toàn bộ Roma và Ý, nơi đóng trụ sở và làm việc của các định chế cần thiết cho tính chất và nhiệm vụ truyền đạo của Tòa Thánh.
Trong lãnh thổ của thành Vatican là những khu vườn thành Vatican (tiếng Ý: Giardini Vaticani), chiếm hơn một nửa diện tích lãnh thổ. Những khu vườn được thành lập từ thời đại Phục Hưng và thời kỳ Baroque, chiếm xấp xỉ 23 hecta (57 acres), chiếm phần lớn Đồi Vatican. Điểm cao nhất là 60 m (200 ft) so với mực nước biển. Những bức tường đá bao quanh khu vực trên ở phía Bắc, Nam và Tây.
Giáo hoàng là nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo chính phủ của Thành Vatican. Giáo hoàng cũng là giám mục GP Roma, và là nhà lãnh đạo của Giáo hội Công giáo Roma. Danh hiệu chính thức của Giáo hoàng tại Thành Vatican là Lãnh đạo tối cao của quốc gia Vatican, là vị vua không truyền tử, nắm quyền lực tuyệt đối, bao gồm cả quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp đối với Vatican. Giáo hoàng là vua chuyên chế duy nhất tại Âu châu.
Giáo hoàng được bầu với quyền lực trọn đời bởi một Mật nghị Hồng y gồm các Hồng y dưới 80 tuổi. Các quan chức chính phủ chủ yếu của Vatican là Hồng y Ngoại giao (ngoại trưởng), Chủ tịch Ủy ban Nghi lễ của Vatican, và Chưởng ấn của Vatican. Hồng y Tarcisio Bertone (người Ý) là ngoại trưởng, Tổng giám mục Giovanni Lajolo vừa là Chủ tịch Ủy ban Lễ nghi vừa là Thủ hiến Vatican. Hai vị này được Giáo hoàng Benedikt XVI chỉ định vào tháng 9-2006.
Tháp kỷ niệm Vatican được Caligula sáng tạo một cách độc đáo bởi để trang hoàng trường đấu và cũng là vật còn sót lại đến ngay nay. Khu vực này là nơi tử đạo của nhiều Kitô hữu hồi năm 64 sau công nguyên. Truyền thuyết kể rằng Thánh Phêrô đã bị đóng đinh treo ngược vào thập giá tại nơi này. Đối diện đấu trường là một nghĩa trang tách rời với Via Cormelia.
Những hầm mộ, lăng tẩm và mồ mả nhỏ cũng như bàn thờ thần ngoại của những tôn giáo khác được xây dựng kiên cố trước khi công trình quảng trường Constrantinian Thánh Phêrô được xây dựng một nửa hồi thế kỷ IV sau công nguyên. Những tàn tích của nghĩa trang tăng dần qua các triều đại giáo hoàng khác nhau suốt thời kỳ Phục hưng, cho đến khi chúng được khai quật có hệ thống theo lệnh của giáo hoàng Piô XII từ 1939-1941.
Năm 326, ngôi thánh đường đầu tiên được xây dựng trên mộ Thánh Phêrô. Từ khi xuất hiện thánh đường, bắt đầu có dân cư nhưng thưa thớt quanh quảng trường. Nơi ở của giáo hoàng nằm gân quảng trường, được xây dựng ngay từ thế kỷ V trong thời giáo hoàng Symmachus (qua đời ngày 19-6-514, triều đại từ 498-514).
Các giáo hoàng trong vai trò không thuộc tôn giáo đã đến cầm quyền các khu vực lân cận, lập ra Quốc gia Giáo hoàng, có quyền lực trên phần lớn bán đảo Ý hơn một ngàn năm cho đến giữa thế kỷ XIX, khi lãnh thổ của Quốc gia Giáo hoàng bị tịch thu bởi sự thành lập của Vương quốc Ý. Trong thời gian ấy, Vatican (đúng ra là Điện Latêranô) không phải là nơi ở thường xuyên của giáo hoàng, mà là ở Avignon (Pháp quốc).
Năm 1970, tài sản của giáo hoàng bị bỏ lại trong một trường hợp không rõ ràng khi Rôma tự sáp nhập bởi Piedmontesse sau khi kháng cự yếu ớt của lính giáo hoàng.
Từ những năm 1861 tới 1929, uy tín của giáo hoàng được đề cập trong cuốn “Những Câu Hỏi Về Giáo Hội Công Giáo La-mã”. Giáo hoàng không bị làm phiền tại nơi ở của mình, và được pháp luật công nhận. Nhưng giáo hoàng không được vua Ý công nhận khi ra luật ở Roma, và họ từ chối cấp phép cho vùng đất Vatican tới khi sự bất hòa của đôi bên được giải quyết vào năm 1929.
Các nước khác tiếp tục duy trì sự công nhận quốc tế rằng Tòa Thánh là một thực thể tối cao. Ý không có ý định can thiệp vào Tòa Thánh trong thành Vatican. Tuy nhiên, họ đã tịch thu tài sản của Giáo hội ở nhiều nơi, đặc biệt bao gồm lâu đài chính phủ Ý, nơi ở chính thức trước kia của giáo hoàng. Giáo hoàng Piô IX (13/3/1792 – 7/2/1878, triều đại từ 1846-1878), quốc trưởng cuối cùng của Quốc gia Giáo hoàng, đã nói rằng sau khi Rôma sáp nhập, ngài là “Người tù của Vatican”.
Mốc quan trọng là ngày 11-2-1929, Tòa Thánh và Vương quốc Ý, Hiệp ước được ký kết giữa Benito Mussolini và Hồng y Pietro Gasparri đại diện vua Victor Emanuel III, và Giáo hoàng Piô XI (31/5/1857 – 10/2/1939, triều đại từ 1922-1939) đại diện Tòa Thánh. Hiệp ước Latêranô và Giáo ước (hiệp ước giữa Giáo hoàng và chính phủ một nước) đã thành lập Thành Quốc Vatican (Quốc gia Vatican), đồng thời công nhận Công giáo có vai trò quan trọng tại Ý. Năm 1984, một Giáo ước mới giữa Tòa Thánh và Ý sửa đổi một số điều khoản của Giáo ước trước đây, gồm vị thế của Công giáo như quốc giáo của Ý.
… TỚI HIỆN TẠI
Mọi lần, khi giáo hoàng qua đời thì mật nghị mới được tính đến thời gian triệu tập. Nhưng lần này, việc từ nhiệm của ĐGH Benedikt XVI tạo ra một chuỗi sự kiện phức tạp khi chọn vị lãnh đạo Giáo hội Công giáo Roma. Việc chuẩn bị mật nghị và luật bầu cử không thay đổi, chỉ khác là không có thời gian tang chế.
Đây là tiến trình: Tòa Thánh triệu tập một mật nghị gồm các hồng y trong khoảng 15-20 ngày sau khi việc từ nhiệm của ĐGH Benedikt XVI có hiệu lực từ 20 giờ ngày 28-2-2013, các hồng y phải dưới 80 tuổi mới đủ điều kiện bỏ phiếu và biệt lập trong TP Vatican, đồng thời phải thề giữ bí mật.
– Hiện nay có 118 hồng y dưới 80 tuổi và có quyền tham dự mật nghị này, 67 vị được ĐGH Benedikt XVI tấn phong hồng y. Tuy nhiên, có 4 trong số hồng y này sẽ 80 tuổi trước khi hết tháng Ba. Tùy vào thời gian tổ chức mật nghị, các vị này có thể hoặc không thể được quyền bỏ phiếu.
– Bất kỳ người đàn ông nào đã được rửa tội đều có thể được chọn làm giáo hoàng, nhưng từ năm 1378 thì chỉ hồng y mới có thể được chọn làm giáo hoàng. Hai đợt bỏ phiếu vào buổi sáng và hai đợt vào buổi chiều được tổ chức tại Nhà nguyện Sistine. Ai được hơn 2/3 số phiếu trong tổng số sẽ trở thành giáo hoàng. Nhưng sau 12 ngày bỏ phiếu mà không được, ai đạt 2/3 số phiếu sẽ trở thành giáo hoàng.
– Các lá phiếu được đốt sau mỗi đợt bỏ phiếu. Khói đen là chưa có kết quả; khói trắng là đã có kết quả. Chuông đổ báo hiệu đã có giáo hoàng để tránh lầm lẫn màu khói tỏa lên từ ống khói của Nhà nguyện Sistine.
– Tân giáo hoàng được giới thiệu từ hành lang (loggia) phía bên trên Quảng trường Thánh Phêrô với lời tuyên bố: “Habemus Papam!” (tiếng Latin nghĩa là “Chúng ta có Giáo hoàng rồi!”). Và lúc đó giáo hoàng ban phép lành đầu tiên.
Cờ Tòa Thánh hay cờ quốc gia Vatican là cờ có hai phần, vàng và trắng. Ở giữa phần trắng có huy hiệu của Đức Giáo Hoàng gồm có mũ Giáo Hoàng và hai chìa khóa thánh Phêrô. Màu vàng và trắng khi được dùng trong bảng huy hiệu thường tượng trưng cho hai kim loại quí từ thời rất xa xưa đó là vàng và bạc. Thường thì không tách biệt nhau, nhưng trong trường hợp cờ Tòa Thánh đây lại phân biệt nhau. Chính hai màu này cũng biểu tượng cho chìa khóa của Thánh Phêrô. Chúa Trao cho Phêrô tòan quyền cai trị và giáo huấn được người ta minh họa bằng hình ảnh hai chìa khóa gác chéo nhau (clavis potentioe, clavis scientioe).
Cờ này bắt đầu có từ năm 1825 nhưng mới được nhận từ ngày 8 tháng 6 năm 1929 khi nước Vatican được độc lập khỏi nước Ý.
Giáo luật cũng như luật phụng vụ trong các sách chính thức của Giáo Hội cũng không xác định việc trưng bày cờ trong môi trường phụng vụ. Có Hội Đồng Giám Mục đã không khuyến khích việc này và đề nghị không trang hoàng cờ trong cung thánh.
TỪ LỊCH SỬ…
Tòa Thánh Vatican có tên chính thức Thành Quốc Vatican – Status Civitatis Vaticanae (tiếng Latin), Stato della Città del Vaticano (tiếng Ý), là một quốc gia có chủ quyền với lãnh thổ gồm một vùng đất được xây tường bao kín.
Với diện tích xấp xỉ 44 hecta (108,7 mẫu Anh). Đây là quốc gia độc lập nhỏ nhất thế giới, nằm trong lòng Thành phố Roma (Ý quốc), quốc ca là bài “Inno e Marcia Pontificale” (tiếng Ý), nghĩa là “Quốc ca và Hành khúc Giáo hoàng”
Quốc gia này được thành lập năm 1929 theo Hiệp ước Latêranô với tư cách là hậu thân của Quốc gia Giáo hoàng, vốn rộng lớn hơn, tồn tại từ năm 756 tới 1870 sau Công Nguyên. Vì được Giám mục Roma (tức Giáo hoàng) điều hành nên Thánh Vatican chính thức là một nền quân chủ. Các quan chức cấp cao nhất của quốc gia đều là giáo sĩ của Giáo hội Công giáo Rôma.
Đây cũng là lãnh thổ có chủ quyền của Tòa Thánh (Latinh: Sancta Sedes, Anh ngữ: Holy See) và là nơi có Điện Tông Tòa (nơi ở của Giáo hoàng) và Giáo triều Roma. Vì thế, dù trụ sở Giáo hội Công giáo theo nguyên tắc là Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô (nhà thờ mẹ của các nhà thờ) nằm ở Roma, ngoài biên giới của quốc gia, nhưng Vatican vẫn được cho là trung tâm giáo quyền của Giáo hội Công giáo Rôma.
Tên Vatican có từ thời xưa, trước khi Kitô giáo ra đời, xuất phát từ tiếng Latin là Mons Vaticanus (Đồi Vatican). Lãnh thổ Vatican là một phần của Mons Vaticanus, và sát kề Cánh đồng Vatican nơi có Đền thờ Thánh Phêrô, Điện Giáo hoàng, Nhà nguyện Sistine, nhiều bảo tàng và nhiều công trình kiến trúc khác. Năm 1929, vùng này tách biệt khỏi thành phố và nằm trên bờ phía tây sông Tiber, đây là vùng mở rộng về sau của thành phố và được bảo vệ khi Giáo hoàng Leo IV cho gộp vào trong bức tường bao quanh thành phố, và sau này được mở rộng thành những bức tường kiểu pháo đài như hiện nay bởi các giáo hoàng Phaolô III, Piô IV và Urbanô VIII.
Hiệp ước Latêranô năm 1929 quy định hình dạng hiện nay của Thành phố được khởi thảo, thực tế đa phần lãnh thổ được đề nghị đều nằm bên trong vòng tường này khiến nó được dùng để định nghĩa ranh giới. Ở một số đoạn biên giới không có tường xây khiến những dãy nhà ở đó trở thành một phần biên giới, và một phần nhỏ biên giới được xây dựng mới ở thời hiện đại.
Lãnh thổ bao gồm Quảng trường Thánh Phêrô, không thể tách rời với phần còn lại của Roma, vì thế mà có một đường biên giới ảo với Ý quốc được quy định chạy dọc giới hạn bên ngoài của quảng trường nơi nó giáp với Piazza Pio XII và Via Paolo VI. Via della Consiliazione nối Quảng trường Thánh Phêrô với Roma qua Ponte Sant’Angelo (Cầu Thiên Thần). Con đường lớn này được Mussolini xây dựng sau khi ký kết Hiệp ước Latêranô.
Theo Hiệp ước Latêranô, một số tài sản của Tòa Thánh nằm trong lãnh thổ Ý, mà nổi tiếng nhất là Castel Gandolfo và Nhà thờ Thánh Phêrô, được trao quy chế lãnh thổ bên ngoài tương tự như đối với các đại sứ quán. Những tài sản đó, rải rác trên toàn bộ Roma và Ý, nơi đóng trụ sở và làm việc của các định chế cần thiết cho tính chất và nhiệm vụ truyền đạo của Tòa Thánh.
Trong lãnh thổ của thành Vatican là những khu vườn thành Vatican (tiếng Ý: Giardini Vaticani), chiếm hơn một nửa diện tích lãnh thổ. Những khu vườn được thành lập từ thời đại Phục Hưng và thời kỳ Baroque, chiếm xấp xỉ 23 hecta (57 acres), chiếm phần lớn Đồi Vatican. Điểm cao nhất là 60 m (200 ft) so với mực nước biển. Những bức tường đá bao quanh khu vực trên ở phía Bắc, Nam và Tây.
Giáo hoàng là nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo chính phủ của Thành Vatican. Giáo hoàng cũng là giám mục GP Roma, và là nhà lãnh đạo của Giáo hội Công giáo Roma. Danh hiệu chính thức của Giáo hoàng tại Thành Vatican là Lãnh đạo tối cao của quốc gia Vatican, là vị vua không truyền tử, nắm quyền lực tuyệt đối, bao gồm cả quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp đối với Vatican. Giáo hoàng là vua chuyên chế duy nhất tại Âu châu.
Giáo hoàng được bầu với quyền lực trọn đời bởi một Mật nghị Hồng y gồm các Hồng y dưới 80 tuổi. Các quan chức chính phủ chủ yếu của Vatican là Hồng y Ngoại giao (ngoại trưởng), Chủ tịch Ủy ban Nghi lễ của Vatican, và Chưởng ấn của Vatican. Hồng y Tarcisio Bertone (người Ý) là ngoại trưởng, Tổng giám mục Giovanni Lajolo vừa là Chủ tịch Ủy ban Lễ nghi vừa là Thủ hiến Vatican. Hai vị này được Giáo hoàng Benedikt XVI chỉ định vào tháng 9-2006.
Tháp kỷ niệm Vatican được Caligula sáng tạo một cách độc đáo bởi để trang hoàng trường đấu và cũng là vật còn sót lại đến ngay nay. Khu vực này là nơi tử đạo của nhiều Kitô hữu hồi năm 64 sau công nguyên. Truyền thuyết kể rằng Thánh Phêrô đã bị đóng đinh treo ngược vào thập giá tại nơi này. Đối diện đấu trường là một nghĩa trang tách rời với Via Cormelia.
Những hầm mộ, lăng tẩm và mồ mả nhỏ cũng như bàn thờ thần ngoại của những tôn giáo khác được xây dựng kiên cố trước khi công trình quảng trường Constrantinian Thánh Phêrô được xây dựng một nửa hồi thế kỷ IV sau công nguyên. Những tàn tích của nghĩa trang tăng dần qua các triều đại giáo hoàng khác nhau suốt thời kỳ Phục hưng, cho đến khi chúng được khai quật có hệ thống theo lệnh của giáo hoàng Piô XII từ 1939-1941.
Năm 326, ngôi thánh đường đầu tiên được xây dựng trên mộ Thánh Phêrô. Từ khi xuất hiện thánh đường, bắt đầu có dân cư nhưng thưa thớt quanh quảng trường. Nơi ở của giáo hoàng nằm gân quảng trường, được xây dựng ngay từ thế kỷ V trong thời giáo hoàng Symmachus (qua đời ngày 19-6-514, triều đại từ 498-514).
Các giáo hoàng trong vai trò không thuộc tôn giáo đã đến cầm quyền các khu vực lân cận, lập ra Quốc gia Giáo hoàng, có quyền lực trên phần lớn bán đảo Ý hơn một ngàn năm cho đến giữa thế kỷ XIX, khi lãnh thổ của Quốc gia Giáo hoàng bị tịch thu bởi sự thành lập của Vương quốc Ý. Trong thời gian ấy, Vatican (đúng ra là Điện Latêranô) không phải là nơi ở thường xuyên của giáo hoàng, mà là ở Avignon (Pháp quốc).
Năm 1970, tài sản của giáo hoàng bị bỏ lại trong một trường hợp không rõ ràng khi Rôma tự sáp nhập bởi Piedmontesse sau khi kháng cự yếu ớt của lính giáo hoàng.
Từ những năm 1861 tới 1929, uy tín của giáo hoàng được đề cập trong cuốn “Những Câu Hỏi Về Giáo Hội Công Giáo La-mã”. Giáo hoàng không bị làm phiền tại nơi ở của mình, và được pháp luật công nhận. Nhưng giáo hoàng không được vua Ý công nhận khi ra luật ở Roma, và họ từ chối cấp phép cho vùng đất Vatican tới khi sự bất hòa của đôi bên được giải quyết vào năm 1929.
Các nước khác tiếp tục duy trì sự công nhận quốc tế rằng Tòa Thánh là một thực thể tối cao. Ý không có ý định can thiệp vào Tòa Thánh trong thành Vatican. Tuy nhiên, họ đã tịch thu tài sản của Giáo hội ở nhiều nơi, đặc biệt bao gồm lâu đài chính phủ Ý, nơi ở chính thức trước kia của giáo hoàng. Giáo hoàng Piô IX (13/3/1792 – 7/2/1878, triều đại từ 1846-1878), quốc trưởng cuối cùng của Quốc gia Giáo hoàng, đã nói rằng sau khi Rôma sáp nhập, ngài là “Người tù của Vatican”.
Mốc quan trọng là ngày 11-2-1929, Tòa Thánh và Vương quốc Ý, Hiệp ước được ký kết giữa Benito Mussolini và Hồng y Pietro Gasparri đại diện vua Victor Emanuel III, và Giáo hoàng Piô XI (31/5/1857 – 10/2/1939, triều đại từ 1922-1939) đại diện Tòa Thánh. Hiệp ước Latêranô và Giáo ước (hiệp ước giữa Giáo hoàng và chính phủ một nước) đã thành lập Thành Quốc Vatican (Quốc gia Vatican), đồng thời công nhận Công giáo có vai trò quan trọng tại Ý. Năm 1984, một Giáo ước mới giữa Tòa Thánh và Ý sửa đổi một số điều khoản của Giáo ước trước đây, gồm vị thế của Công giáo như quốc giáo của Ý.
… TỚI HIỆN TẠI
Mọi lần, khi giáo hoàng qua đời thì mật nghị mới được tính đến thời gian triệu tập. Nhưng lần này, việc từ nhiệm của ĐGH Benedikt XVI tạo ra một chuỗi sự kiện phức tạp khi chọn vị lãnh đạo Giáo hội Công giáo Roma. Việc chuẩn bị mật nghị và luật bầu cử không thay đổi, chỉ khác là không có thời gian tang chế.
Đây là tiến trình: Tòa Thánh triệu tập một mật nghị gồm các hồng y trong khoảng 15-20 ngày sau khi việc từ nhiệm của ĐGH Benedikt XVI có hiệu lực từ 20 giờ ngày 28-2-2013, các hồng y phải dưới 80 tuổi mới đủ điều kiện bỏ phiếu và biệt lập trong TP Vatican, đồng thời phải thề giữ bí mật.
– Hiện nay có 118 hồng y dưới 80 tuổi và có quyền tham dự mật nghị này, 67 vị được ĐGH Benedikt XVI tấn phong hồng y. Tuy nhiên, có 4 trong số hồng y này sẽ 80 tuổi trước khi hết tháng Ba. Tùy vào thời gian tổ chức mật nghị, các vị này có thể hoặc không thể được quyền bỏ phiếu.
– Bất kỳ người đàn ông nào đã được rửa tội đều có thể được chọn làm giáo hoàng, nhưng từ năm 1378 thì chỉ hồng y mới có thể được chọn làm giáo hoàng. Hai đợt bỏ phiếu vào buổi sáng và hai đợt vào buổi chiều được tổ chức tại Nhà nguyện Sistine. Ai được hơn 2/3 số phiếu trong tổng số sẽ trở thành giáo hoàng. Nhưng sau 12 ngày bỏ phiếu mà không được, ai đạt 2/3 số phiếu sẽ trở thành giáo hoàng.
– Các lá phiếu được đốt sau mỗi đợt bỏ phiếu. Khói đen là chưa có kết quả; khói trắng là đã có kết quả. Chuông đổ báo hiệu đã có giáo hoàng để tránh lầm lẫn màu khói tỏa lên từ ống khói của Nhà nguyện Sistine.
– Tân giáo hoàng được giới thiệu từ hành lang (loggia) phía bên trên Quảng trường Thánh Phêrô với lời tuyên bố: “Habemus Papam!” (tiếng Latin nghĩa là “Chúng ta có Giáo hoàng rồi!”). Và lúc đó giáo hoàng ban phép lành đầu tiên.
Cờ Tòa Thánh hay cờ quốc gia Vatican là cờ có hai phần, vàng và trắng. Ở giữa phần trắng có huy hiệu của Đức Giáo Hoàng gồm có mũ Giáo Hoàng và hai chìa khóa thánh Phêrô. Màu vàng và trắng khi được dùng trong bảng huy hiệu thường tượng trưng cho hai kim loại quí từ thời rất xa xưa đó là vàng và bạc. Thường thì không tách biệt nhau, nhưng trong trường hợp cờ Tòa Thánh đây lại phân biệt nhau. Chính hai màu này cũng biểu tượng cho chìa khóa của Thánh Phêrô. Chúa Trao cho Phêrô tòan quyền cai trị và giáo huấn được người ta minh họa bằng hình ảnh hai chìa khóa gác chéo nhau (clavis potentioe, clavis scientioe).
Cờ này bắt đầu có từ năm 1825 nhưng mới được nhận từ ngày 8 tháng 6 năm 1929 khi nước Vatican được độc lập khỏi nước Ý.
Giáo luật cũng như luật phụng vụ trong các sách chính thức của Giáo Hội cũng không xác định việc trưng bày cờ trong môi trường phụng vụ. Có Hội Đồng Giám Mục đã không khuyến khích việc này và đề nghị không trang hoàng cờ trong cung thánh.
10 điều thú vị chỉ có ở Vatican
Vatican là quốc gia nhỏ bé nhất thế giới với dân số chỉ khoảng 1.000 người trải dài trên diện tích 0,44 km2 nhưng trong lòng thế giới đặc biệt này là rất nhiều những bí mật và điều thú vị trải dài theo dòng lịch sử nhiều thế kỉ.
Theo chuyên trang du lịch Vitator, Vatican là nơi được du khách trên thế giới đặt tour nhiều nhất trong hành trình du lịch đến Ý trong thời gian qua. Quốc gia này có nhiều điều thú vị sẽ khiến bạn bất ngờ.
1. Vatican là nơi những tên trộm đến cầu nguyện
Với tỉ lệ phạm tội 1,5 trên đầu người, Vatican city có tỉ lệ người vi phạm pháp luật cao nhất trên thế giới. Tất nhiên là không phải các công dân của đất nước này gây ra mà là đám đông du khách chính là miếng mồi béo bở cho các tay móc túi. Vấn đề khá nan giải là Vatican không có nhà tù và chỉ có 1 quan tòa duy nhất. Hầu hết các vụ án sẽ được đưa sang Ý để giải quyết theo một hiệp định ký kết giữa hai quốc gia. Luật của Vatican cũng dựa trên nên luật của Ý với một vài bổ sung liên quan đế việc nạo phá thai và li dị. Hầu hết các quốc gia trên thế giới có luật ly hôn trừ Philippines (ngay cả các quốc gia hồi giáo người ta cũng có quyền này) và Vatican. Tại hai quốc gia này, người dân chỉ được chấp thuận cho việc kết hôn.
Vatican, đất nước của các giáo hoàng
2. Vatican là nơi bạn có thể đọc thư của giáo hoàng
Những di sản của Vatican không thật sự còn là bí mật kể từ khi giáo hoàng Leo XIII lần đầu tiên cho các học giả đến khám phá năm 1881. Ngày nay, điều này còn dễ dàng hơn nữa, người ngoài (du khách) đã có thể ngắm nhìn hấu hết những thư từ của các giáo hoàng trong vòng 1.000 năm trở lại mặc dù có 1 vấn đề là du khách phải biết chính xác mình đang nhìn thấy gì.
Lá thư nổi tiếng nhất có thể kể đến thư của Henry VIII yêu cầu mối lương duyên của ông và Catherine chấm dứt nhưng bị giáo hoàng Clement VII từ chối. Vua Henry sau này li dị Catherine và cưới Anne Boleyn (và cả 4 người phụ nữ sau đó nữa), điều này dẫn đến một số rạn nứt giữa Rome và giáo hội Anh.
3. Vatican rất nhanh nhạy với công nghệ số
Giáo hoàng Benedict XVI thường xuyên gửi tin nhắn (text message) với nội dung là các bài giảng vào điện thoại cho những ai đăng ký nhận tin trên khắp thế giới. Năm 2009 Vatican còn mở cả một kênh YouTube để kết nối với nhiều con chiên và người quan tâm. Họ còn có cả phần mềm cho iPhone bao gồm nhiều ngôn ngữ. Không chỉ dừng ở đó, Vatican sở cho lắp đặt hệ thống những tấm pin năng lượng mặt trời trên mái giảng đường của giáo hoàng Paul VI trong một phần tham gia vào hoạt động chống lại sự thay đổi môi trường. Hệ thống thư viện điện tử của họ cũng đang được hoàn thiện.
4. Vatican được bảo vệ bởi lính gác từ Thụy Sĩ
Trở lại những năm 1500, quận đội Thụy Sĩ được xem là một trong những đội quân thiện chiến và được trang bị vũ khí tân tiến nhất thời bấy giờ như những cây kích (kết hợp của rìu và giáo). Bộ binh của họ nổi tiếng bởi nhiều chiến thắng trên lưng ngựa, tính kỉ luật cao và tinh nhuệ. Sau khi giáo hoàng Julius II chứng kiến trận chiến của họ khoảng 500 năm trước, ông bắt đầu mời một số lính trở thành vệ sỹ riêng. Từ đó lính Thụy Sĩ duy trì là người bảo vệ giáo hoàng và cả Vatican cho đến ngày nay. Họ cũng đã từng hy sinh ¾ số lượng khi bảo vệ giáo hoàng Clement VII trong một cuộc bạo loạn ở thành Rome năm 1527.
Ngày nay công việc thường ngày của các lính gác Thụy Sĩ là diện những trang phục từ thời phục hưng, cầm khiên, đi tuần và đôi khi cũng là một phần nét đặc sắc trong mắt du khách khi đến Vatican. Khi những vệ sỹ thật sự bảo vệ giáo hoàng, họ sẽ đổi các trang phục đơn giản hơn và mang theo vũ khí thật sự.
5. Vatican không có phó giáo hoàng
Một khi đức cha nào trở thành giáo hoàng, ông sẽ trở thành người lãnh đạo của giáo hội Thiên Chúa Giáo và trở thành người đại diện của Chúa trời trên thế giới. Theo toàn án tối cao, ông có thể từ ngôi trước khi mất nhưng điều này thường ít xảy ra. Cũng không ai có thể thay thế Giáo hoàng để làm những buổi lễ mà ông phải chịu trách nhiệm thực thi. Dù các quốc gia khác có phó thủ tướng, phó tổng thống nhưng ở Vatican bạn sẽ không nghe thấy danh xưng “phó giáo hoàng” bao giờ cả.
6. Vatican là quốc gia duy nhất có máy ATM bằng tiếng Latin
Institute for Works of Religion hay còn được gọi là ngân hàng Vatican là ngân hàng nằm trong lãnh thổ Vatican và có thể kết nối các hoạt động tài chính trên khắp thế giới. Ngân hàng có máy ATM với cả bảng chữ màn hình là tiếng Latin, có thể xem là độc nhất trên thế giới. Đây là một trong những biểu tượng của Holy See (tòa thánh Vatican) trong việc gìn giữ và bảo vệ ngôn ngữ. Giáo hoàng Benedict XVI là người rất có đam mê trong việc làm sống lại chữ Latin và thường xuyên sử dụng công khai những đoạn hội thoại thân mật bằng tiếng Latin.
Tổ chức mang tên Latin Foundation của Vatican cũng đa cố gắng giữ ngôn ngữ này tồn tại bằng cách dịch nhiều văn bản sang tiếng Latin. Năm 2003, họ xuất bản từ điển gồm cả những từ mà chỉ ngày nay mới xuất hiện như giờ cao điểm “Rush hour” (tempus maximae frequentiae) hay máy rửa bát - "dishwasher" (escariorum lavatory).
7. Vatican và vấn đề kinh tế
Vatican cần hàng trăm triệu đô la hàng năm để hoạt động. Rất nhiều ngân quỹ phải được dùng để duy trì những đại sứ quán và chi trả các chuyến đi của giáo hoàng, giữ gìn cách công trình cổ, tặng quà, ủng hộ cho các nhà thờ, trường học và trung tâm chăm sóc sức khỏe. Vậy những số tiền đó ở đâu? Các tín đồ quyên góp từ những xứ đạo địa phương và đóng góp khoảng 100 triệu đô la mỗi năm cho Vatican. Ngoài ra những thu nhập từ bán sách, vé vào cửa bảo tàng, tem, quà lưu niệm cũng góp phần đáng kể cho kinh tế Vatican. (Đừng quên mua cho mình những đồng Euro Vatican phiên bản giới hạn khi bạn đến Vatican nhé).
Vatican cũng đôi khi bị ảnh hưởng của kinh tế ví dụ như cuối năm 2007 khi đồng Đô-la Mỹ bị suy yếu. Giáo hoàng khi ấy cũng đã quyết định yêu cầu tổng biên tập tờ L'Osservatore Romano thêm “gia vị” cho tờ báo với nhiều hình ảnh hơn và những thông tin và câu chuyện trên gắp thế giới như một phần tăng số lượng phát hành cũng như quảng bá Vatican.
8. Vatican và Michelangelo
Vatican đã chèn khoảng 7.000 bóng đèn Led để chiếu sáng bức tranh hơn 500m 2 của nghệ sĩ Michelangelo vẽ trên trần nhà nguyện Sítine. Nhờ thế mà tác phẩm đã dễ nhìn hơn rất nhiều trong lịch sử 500 năm tồn tại của mình.
Bức tranh trên tường được lưu giữ hàng thế kỷ - Ảnh: Selectitaly
9. Vatican và Galileo
Galileo từng được bị giam lỏng tại nhà cho đến khi qua đời năm 1642. Ông là người nổi tiếng với quan điểm trái đất không phải là trung tâm của vũ trũ và từng bị giáo hội công giáo Roma lúc đấy phản đối kịch liệt. Vatican đã thừa nhận rằng họ đã sai vào năm 1992.
10. Vatican và các đại sứ, lãnh sự quán
Vì diện tích chật hẹp của Vatican nên các đại sứ của các quốc gia khác tại Vatican được đặt trong lãnh thổ của Ý theo một văn bản thoản thuận. Đại sự quán Ý tại Vatican vì thế cũng rất đặc biệt khi được đặt ngay trên nước Ý.
Điều đặc biệt tại thành quốc Vatican
Có diện tích vỏn vẹn 0,44 km2, luôn lộng lẫy đến từng ngõ ngách và lực lượng quân đội đặc biệt không có khả năng phòng thủ là những điểm khác thường của quốc gia độc nhất vô nhị mang tên Vatican.
 |
| Giáo hoàng Benedict XVI sẽ chính thức thoái vị vào ngày 28/1 tới. |
Giáo hoàng Benedict XVI sẽ chính thức từ chức vào ngày 28/2 vì lý do sức khỏe. Đây là trường hợp từ chức đầu tiên trong vòng 700 năm qua của thành quốc Vatican. Dự kiến vào tháng 3 tới, tân giáo hoàng sẽ được bầu chọn.
Xét về tổ chức chính quyền, Giáo hoàng tại chức là người nắm trọn quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Tuy nhiên, Ngài trao quyền điều hành cho Ủy ban Giáo hoàng điều hành thành phố Vatican.
Dân số của Vatican theo điều tra tháng 7/2012 là 836 người, bao gồm các hồng y, các nhà ngoại giao, hiến binh, lính Thụy Sĩ và các giáo dân.
Vatican là quốc gia có nền kinh tế phi thương độc nhất vô nhị trên thế giới, chủ yếu do các khoản quyên góp của người Thiên chúa giáo La Mã trên khắp thế giới và thu nhập từ bán tem, ấn phẩm, đồ lưu niệm…
Nhóm vệ binh Thụy Sĩ
 |
| Nhóm vệ binh Thụy Sĩ ở Vatican. |
Vatican có lực lượng quân đội đặc biệt, nhóm vệ binh Thụy Sĩ chuyên bảo vệ an ninh cho Giáo hoàng. Quân số hiện nay khoảng hơn 100 người. Nhóm vệ binh Vatican mặc đồng phục cổ, sọc màu vàng, xanh, đỏ.
Mức lương của nhóm cận vệ này khá khiêm tốn, khoảng 1.400 USD/tháng. Ngày nay số lượng ứng cử viên vào đội cận vệ Vatican ngày một giảm do mức lương thấp so với mặt bằng chung ở châu Âu.
Ngoài ra, có một đội cảnh sát và đội lễ nghi do một văn phòng đặc biệt điều động cho các ngày lễ lớn. Vatican không có lực lượng Không quân cũng như Hải quân. Việc phòng thủ bên ngoài được đảm nhận bởi những bang của Italy xung quanh.
Thánh đường nghệ thuật
Thành quốc Vatican nhỏ bé hiện nay là phần còn sót lại của một quốc gia rộng lớn, bao gồm cả miền Bắc và Trung của Italy từ thế kỷ VIII. Sau nhiều biến đổi lịch sử, lãnh thổ rộng lớn bị các nước như Pháp và Italy chiếm đóng. Các vị giáo hoàng dần dần từ bỏ thế quyền và lãnh thổ, cho đến nay còn thành quốc Vatican. Đến năm 1929, Hiệp ước Lateran ký giữa Giáo hoàng với Italy công nhận Vatican là một quốc gia độc lập theo công pháp quốc tế.
Vatican có diện tích 0,44 km2, là quốc gia nhỏ nhất thế giới và chỉ bằng gần ¼ diện tích của Monaco (1,98 km2). Bao quanh thành quốc là hệ thống tường cổ dài 3,2 km.
 |
| Mái vòm của tòa thánh Peter, nét kiến trúc độc đáo của Vatican. |
 |
| Quang cảnh bên trong tòa thánh Peter. |
Thành quốc gồm thành phố Vatican (thành phố lớn nhất cả nước) và hơn 10 tòa nhà khác ngoài thành Vatican như các đại thánh đường, văn phòng hành chính thuộc Giáo triều Rome và biệt thự Gandolfo, nơi Giáo hoàng nghỉ hè. Bên trong thành phố Vatican có đền thờ Thánh Phêrô, cung điện Giáo hoàng, điện Sixtine, các viện bảo tàng, phòng triển lãm, công viên, thư viện, đài phát thanh, bưu điện, ngân hàng, đài thiên văn…
 |
| Cầu thang xoắn ốc bên trong bảo tàng Vatican. |
 |
| Tuy Vatican là một quốc gia nhỏ bé nhưng bảo tàng của thành quốc này lại rất nguy nga. |
Tuy là một quốc gia khá nhỏ bé nhưng Vatican hàng năm đón lượng lớn khách tham quan, hành hương, chiêm ngưỡng những công trình nghệ thuật độc đáo ở nơi đây. Những công trình ở thành quốc này toát lên sự kết hợp tinh tế của kiến trúc cổ và màu sắc tôn giáo.
 |
| Vườn Vatican rợp bóng cây xanh. |
Khám phá bí ẩn Vatican
Một buổi họp của Giáo hội Công giáo La Mã tại Vatican.
Quốc gia nhỏ, quyền lực lớn
Từ ngày 11/2/1929, theo Hiệp ước Lateran giữa chính quyền Mussolini và Đức Giáo hoàng Pius XI, Vatican đã được biết đến là nhà nước có chủ quyền nhỏ nhất thế giới với diện tích chỉ vỏn vẹn 0,44 km2, được xây tường bao kín xung quanh dài chừng 3,2 km và nằm gọn trong lòng thành phố Rome, Italy.
Tuy nhỏ bé, nhưng Vatican thật sự là một vương quốc giàu có về nhiều mặt và đầy quyền năng. Được xem là trung tâm của Giáo hội Công giáo La Mã, Vatican nằm dưới sự điều hành của Giáo hoàng. Giáo hoàng là người đứng đầu nhà nước Vatican, đồng thời là Tổng Giám mục địa phận Rome. Giáo hoàng hiện nay là Ngài Benedict XVI, người Đức, sinh năm 1927, nhậm chức tháng 4/2005. Độc lập là đặc tính thế tục quan trọng nhất của Vatican vì nó bảo vệ Giáo hoàng khỏi áp lực của bên ngoài. Tất cả quan chức cao cấp của nhà nước đều là giáo chức của Giáo hội Công giáo La Mã. Các thành viên chính phủ do Giáo hoàng bổ nhiệm, trong đó Thủ tướng là Hồng y Tarcisio Bertone, Chủ tịch Hội đồng giáo phận kiêm Thống đốc Vatican là Tổng Giám mục Giovanni Lajolo.
Nói chung, Vatican có đủ tất cả các cơ quan mà một nhà nước thông thường có như sở cứu hoả, sở cảnh sát, nhà máy điện, bưu điện, siêu thị, nhà ga, nhà xuất bản, bệnh viện... Chẳng hạn, Ngân hàng Vatican Istituto per le Opere di Religione là nơi duy nhất trên thế giới có các máy ATM sử dụng và hướng dẫn bằng tiếng Latinh. Ga xe lửa Vatican nối với Rome bằng tuyến ray dài chỉ có... 852m. Acta Apostolicae Sedis được coi là công báo của Giáo hội. L'Osservatore Romano là tờ báo bán chính thức do tư nhân xuất bản hàng ngày bằng tiếng Italy, hàng tuần bằng tiếng Anh, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Đức, Pháp và hàng tháng bằng tiếng Ba Lan, chuyển tải thông tin chính thức từ Giáo hội. Các tên miền Internet của Vatican đều có đuôi riêng là "va". Quốc gia bé nhất thế giới này cũng có đài phát thanh với tần sóng thuộc dạng cực mạnh truyền đi khắp thế giới và có kênh truyền hình vệ tinh riêng phát bằng 30 thứ tiếng.
Ngôn ngữ chính ở Vatican là tiếng Latinh, ngoài ra còn sử dụng tiếng Italy và một số ngôn ngữ khác. Phần lớn trong số gần 1.000 công dân Vatican hiện nay đều là nam. Phụ nữ tại Vatican, đại bộ phận là các xơ được bổ nhiệm phục vụ Tòa thánh, chủ yếu làm công việc trực tổng đài điện thoại, làm bếp và trông nom nhà cửa cho Giáo hoàng và các Hồng y. Gần 100 quốc gia đã có Đại sứ ở Vatican và Vatican cũng phái các đoàn ngoại giao đến hơn 120 quốc gia trên thế giới. Do Vatican quá nhỏ, nên nhiều tòa Đại sứ nước ngoài phải đặt trên phần đất thuộc Thủ đô Rome, cả Italy cũng đặt tòa Đại sứ trên lãnh thổ của... chính mình.
Vatican sử dụng đồng Euro với hệ thống tài chính riêng, nhưng công tác quốc phòng do Italy đảm nhiệm. Nơi đây có một nền kinh tế phi thương mại độc nhất vô nhị, chủ yếu do các khoản quyên góp của người Thiên chúa giáo La Mã trên khắp thế giới cũng như thu nhập từ bán tem, các ấn phẩm, đồ lưu niệm cho khách du lịch, phí vào các viện bảo tàng... Ngân sách khoảng 200 triệu USD.
Kiểm phiếu xong thì... đốt phiếu
Khi một Giáo hoàng qua đời, Hội đồng các hồng y - nhóm linh mục cao cấp nhất - được triệu tới Rome để bầu ra tân Giáo hoàng. Về mặt lý thuyết, bất cứ người nào theo Thiên Chúa giáo La Mã đều có thể được bầu. Nhưng trong lịch sử, các ứng viên chỉ giới hạn trong số chính các hồng y.
Việc bỏ phiếu chỉ diễn ra tại Nhà nguyện Sistine. Sau khi phiếu được kiểm, tất cả các lá phiếu được đốt trong một cái bếp lò nhỏ. Người ta có thể nhìn thấy ống khói của bếp lò này từ quảng trường St Peter. Những người đi qua thường nhìn vào màu khói để đoán già, đoán non: màu đen có nghĩa là bỏ phiếu hỏng, màu trắng có nghĩa là một vị Giáo hoàng đã được lựa chọn. Người được bầu làm Giáo hoàng sau đó sẽ tiến về phía án thờ ở Nhà nguyện Sistine. Trong nhà nguyện này có một căn phòng đặt sẵn một bộ áo trắng dành cho Giáo hoàng. Căn phòng được đặt tên là Phòng Nước mắt, vì người ta cho rằng sẽ có một sự xúc động nhất định, khi vị tân Giáo hoàng chuẩn bị khoác lên mình bộ lễ phục. Ít phút sau, những cánh cửa kính trên ban công chính giữa của Nhà thờ St Peter mở toang và các Hồng y trịnh trọng bước ra nói lời thông báo chính thức.
Nhà thờ Thiên chúa giáo La Mã đã trải qua 265 đời Giáo hoàng, bắt đầu từ Thánh Peter. 35 Giáo hoàng đầu tiên được phong Thánh. Vị Giáo hoàng thứ 36, Liberius (thế kỷ thứ 4) vì tính tình không quyết đoán mà góp phần đưa tới những vụ cãi cọ giữa Rome và Constantinople, nên vị này trở thành Giám mục Rome đầu tiên không được phong Thánh.
Đội vệ binh “Thụy Sĩ”
Du khách đến Vatican thường tò mò thích thú ngắm nhìn những người "gác cổng" với trang phục đủ màu xanh, đỏ, cam, vàng vui mắt, đội mũ beret đen, đeo kiếm hoặc cầm kích. Đó chính là các vệ binh người Thụy Sĩ, đội quân chính thức của quốc gia Vatican. Đây cũng là một đặc điểm của Vatican, sử dụng kiểu quân đội chính quy xưa nhất thế giới, là lính "đánh thuê" của Liên bang Thụy Sĩ, có từ thế kỷ 15. Vệ binh Thụy Sĩ chịu trách nhiệm bảo vệ Giáo hoàng, canh gác các lối ra vào Vatican, các địa điểm Giáo hoàng thường lui tới, làm cận vệ cho Giáo hoàng trong các chuyến công du.
Tuy nhiệm vụ của họ trông buồn tẻ, nhưng cũng rất oai phong, vì muốn trở thành thành viên của đội vệ binh Thụy Sĩ cần phải hội đủ 3 điều kiện: là người Thụy Sĩ, theo đạo Thiên Chúa và cao ít nhất 1,74 m.
Bắt đầu từ năm 2013, Tòa Thánh tăng cường biện pháp an ninh khu vực nội thất. Đối với các vị khách được Tòa Thánh mời, họ phải đến ghi danh và được vệ binh Thụy Sĩ hướng dẫn đến các nơi chỉ định. Đối với 3.000 nhân viên hiện làm việc tại Giáo hội mà đại đa số là các vị thuộc hàng Giáo sĩ, như Hồng y, Giám mục, Linh mục… và số giáo dân, trước đây vốn ra vào “nội cung” chỉ cần cái “gật đầu” cho phép của vệ binh Thụy Sĩ là được, vì tất cả đã biết mặt nhau. Nay thì mỗi vị làm việc tại Tòa thánh sẽ được cấp một thẻ điện tử để qua máy kiểm soát.
Nước bé nhất, tỷ lệ phạm tội cao nhất
Theo một kết quả khảo sát mới đây, Vatican có số dân thường trú nhỏ, nhưng với hàng triệu khách du lịch mỗi năm, Vatican có tỷ lệ tội phạm trên đầu người thuộc hàng cao nhất trên thế giới, hơn gấp 20 lần so với Italy.
Năm 2002, một kết quả từ Tòa án Giáo hoàng, Chánh công tố Nicola Picardi trích dẫn từ những thống kê cho thấy: có 397 vụ vi phạm pháp luật dân sự và 608 vụ vi phạm pháp luật hình sự. Mỗi năm, hàng trăm khách du lịch trở thành nạn nhân của nạn móc túi và giật túi, giật tiền. Thủ phạm gây ra, không ai khác chính là các du khách, nhưng ngoài ra còn đến 90% vụ vi phạm chưa được giải quyết.
Một kho báu nghệ thuật vô giá
Không chỉ là trung tâm Giáo hội Thiên Chúa giáo La Mã, những người am hiểu nghệ thuật đều xem Vatican như "Vương quốc của nghệ thuật vĩnh hằng" với vô vàn những kiệt tác của nhân loại. Quả thực, Viện bảo tàng Vatican là một trong 3 viện bảo tàng cổ kính và lớn nhất thế giới với những bảo vật vô giá của loài người. Thư viện Vatican cũng là một trong 3 thư viện lớn và cổ kính nhất thế giới với hàng triệu đầu sách và các bản thảo cổ xưa làm say mê muốn được nghiên cứu của các học giả nổi tiếng khó tính nhất. Những bức phù điêu và những tượng điêu khắc, nhà nguyện, đền thờ huyền thoại đều do những kiến trúc sư vĩ đại thiết kế như Michelangelo (họa sĩ, kiến trúc sư vĩ đại nhất mọi thời đại, người đã cống hiến gần trọn cuộc đời tại Vatican với 2 tác phẩm tiêu biểu là bức bích họa Ngày phán xét trong Nhà nguyện Sistine và công trình Nhờ thờ St. Peter), họa sĩ lừng danh Bramande và Raphael, kiến trúc sư bậc thầy Bernini...
CHUYỆN LẠ Ở VATICAN
Vatican là thánh địa của đạo Thiên Chúa. Nơi đây có nhiều điều lạ mà người ngoài có thể không biết.
Vatican không có ngôn ngữ chánh thức. Tiếng Ý được dùng trong giao thiệp hàng ngày. Vệ binh Thụy Sĩ thì sử dụng tiếng Ðức của người Thụy Sĩ. Website của Vatican sử dụng tiếng Anh, Pháp, Ðức, Ý, Tây Ban Nha. Vatican có một tờ báo, một đài truyền hình và đài phát thanh riêng. Vatican cũng có một ngân hàng riêng (gọi là ngân hàng Vatican). Ngân hàng này có máy ATM có thể giao dịch bằng tiếng Latin. Ðây là máy duy nhất trên thế giới sử dụng ngôn ngữ này.
Vatican dùng Euro trong giao dịch nhưng không có quyền in tiền giấy. Tuy nhiên ngân hàng Vatican có quyền đúc tiền xu. Loại tiền này rất ít nên trở thành tiền sưu tập, có đồng nào ra lưu thông đều bị người sưu tầm mua hết. Ngân sách Vatican vào khoảng 200 triệu đô la một năm do đóng góp của tín đồ đạo Thiên Chúa trên thế giới. Ngoài ra, còn có thu nhập từ việc bán tem, ấn phẩm, đồ lưu niệm, vé vào xem viện bảo tàng.
Cư dân của Vatican có khoảng hơn 800 người gồm giáo sĩ, nhân viên chánh phủ và vệ binh. Nhân viên phục vụ có hơn 3,000 người khác là người Ý sống ở ngoài Vatican, hàng ngày chỉ vào làm việc. Ðiều kiện để làm vệ binh Vatican: phải là người Thụy Sĩ, theo đạo Thiên Chúa, và cao ít nhất 1.73 mét. Một số mặc quân phục, một số vệ binh mặc thường phục. Mẫu quân phục vệ binh Vatican là do Michelangelo vẽ kiểu.
Bưu điện Vatican có zip code là 00120 là một hệ thống bưu chính tốt nhất thế giới. Nơi đây đã chuyển nhiều thơ nhất thế giới so với số dân của quốc gia này. Thư viện Vatican chứa một số lượng sách và tài liệu khổng lồ. Chiều dài các giá sách ở đây nếu nối lại sẽ dài chừng 50 km. Trong thư viện có chứa các tài liệu bí mật.
Chỉ những học giả được Giáo hoàng cho phép mới được vào đây nghiên cứu. Giáo hoàng có một nhiếp ảnh gia riêng để chụp hình sinh hoạt hàng ngày. Ðó là ông Arturo Mari làm việc đã 45 năm nay.
Vatican không có sân bay nhưng có sân đáp trực thăng và một nhà ga xe lửa. Vatican có một hãng hàng không riêng lấy tên là Vatican Air nhằm phục vụ người hành hương đến các thánh địa Lộ Ðức, Fatima…
Toàn thể quốc gia Vatican được Liên Hiệp Quốc công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1984. Bên dưới Ðại Giáo Ðường Thánh Phê Rô là hầm mộ của các Giáo Hoàng.
Khám phá Vatican -
Đất nước nhỏ bé, bất khả xâm phạm trên thế giới
Đất nước nhỏ bé, bất khả xâm phạm trên thế giới. Vatican đất nước tí hon nằm trong lòng nước Ý, nước này nhỏ đến mức mà người ta chỉ cần đi bộ để vượt qua dễ dàng
Nếu hỏi nền kinh tế nào lớn nhất thế giới, chắc chắn nhiều người khẳng định đó là nước Mỹ, nhưng nếu hỏi người dân nước nào có thu nhập cao nhất thế giới thì có lẽ nhiều người sẽ trả lời không đúng. Vì câu trả lời có thể nhiều người không nghĩ đến, hoặc không nhớ rõ tên quốc gia này.
Đó chính là Vatican, một đất nước tí hon nằm trong lòng nước Ý, nước này nhỏ đến mức mà người ta chỉ cần đi bộ để vượt qua dễ dàng. Cho dù có lẽ nhiều người ít nghe nói về đất nước này, nhưng thực tế thu nhập của mỗi người dân nơi đây đều có thể so sánh với một triệu phú.
Dù là nước nhỏ nhất thế giới nhưng Vatican có nhà bảo tàng cổ xưa nhất thế giới cùng giáo đường lớn nhất thế giới: Vương cung thánh đường Thánh Phêrô. Lượng của cải cất giữ trong thánh đường này cũng phải tính đến con số thiên văn, vì ngoài những kiệt tác của những nhà nghệ thuật châu Âu còn có vô số vàng và ngoại tệ. Dù nằm trong lòng nước Ý nhưng Vatican là quốc gia độc lập về chủ quyền lãnh thổ. Tiểu quốc này là trung tâm của Thiên Chúa giáo, nơi tọa lạc của tòa thánh giáo hội, có lượng tín hữu ở mọi nơi trên thế giới.
Dù diện tích lãnh thổ và thực lực về quân sự kém nhất thế giới, nhưng sức ảnh hưởng về chính trị và văn hóa của Vatican đủ sánh vai với những cường quốc hàng đầu hiện nay. Chắc hẳn nhiều người khi nhìn Vatican trên bản đồ, trong đầu cho rằng đây chỉ là miếng thịt nằm trên thớt đối với nước Ý, có thể bị thôn tính bất cứ khi nào. Thế nhưng nguyên nhân nào mà cho đến nay nước này vẫn tồn tại nguyên vẹn?
Câu trả lời có lẽ là, khai chiến với Vatican chẳng khác nào tự biến mình thành thù địch với 1/6 dân số thế giới (Thiên Chúa giáo). Thực ra Vatican không xây dựng binh lực (dù có một lực lượng nhỏ nhưng không có bao nhiêu tác dụng trong thực chiến), nếu nước nào gây chiến với nó sẽ bị cả thế giới chê cười khinh bỉ. Ngoài ra Vatican cũng thiếu nhiều nguồn tài nguyên, mọi vật dụng phục vụ cuộc sống, thậm chí cả nguồn tài nguyên nước, đều nhờ nước Ý cung cấp. Nhưng Vatican có ga xe lửa với tổng chiều dài chỉ hơn 800 mét.
Dù không có quân đội, nhưng Vatican có đội cảnh vệ phụ trách an ninh quốc gia và bảo vệ trong các nghi thức tôn giáo.
Vậy tổng số của cải mà Vatican có là bao nhiêu? Vấn đề này đến nay chưa ai nói rõ được, và đất nước này cũng chưa bao giờ công bố tình hình tài chính cho dân chúng. Nhưng điều không ai có thể phủ nhận đây là một quốc gia siêu giàu. Vào năm 1929, nước Ý từng chi trả Vatican số tiền bồi thường gần 40 triệu Đô la Mỹ, tổng trị giá bất động sản mà Vatican sở hữu tính cho đến cuối thập niên 70 thế kỷ 20 lên đến hơn 30 tỷ Đô la Mỹ, và tổng số tiền gửi của các ngân hàng trong nước cũng vào khoảng 35 tỷ Đô la Mỹ. Ngoài ra, họ cũng có lượng cổ phần nhất định trong một số tập đoàn ở Mỹ, và có đến hơn 80% thu nhập từ các khoản đầu tư của họ là từ Mỹ và Canada.
Một nguồn thu khác là hàng năm Vatican còn nhận được số tiền quyên góp khổng lồ của tín đồ cùng những thứ quý hiếm của các giáo hoàng ở khắp nơi gửi về, và hiện nay nguồn thu còn khủng khiếp hơn nhờ hoạt động phát hành tem và đẩy mạnh du lịch của Vatican. Dù chúng ta không thể biết chính xác được con số cụ thể là bao nhiêu, nhưng có thể khẳng định thu nhập bình quân đầu người của Vatican chắc chắn là đứng đầu thế giới, đây là điều không thể nghi ngờ.
Ẩm thực ở Thánh quốc Vatican
Đây là quốc gia độc lập nhỏ nhất thế giới và nằm trọn trong thành phố Rome của Italy.
Do nằm gọn trong thủ đô nước Ý nên các món ăn điển hình của thánh quốc Vatican cũng mang đậm văn hóa Ý. Người dân ở đây ăn sáng với ngũ cốc, bánh mì, mứt và cà phê.
Bữa trưa không thể thiếu Pizza. Tại Vatican, ăn tối không phải việc phổ biến bởi các bảo tàng đóng cửa từ 6 giờ tối, chỉ có những người dân sống tại đây mới có bữa ăn tối tại nhà riêng với các món nhiều rau xanh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét